AYM: Ziyaretçi Hakkının Engellenmesi Anayasa İhlalidir

Anayasa Mahkemesi (AYM), Silivri 7 No’lu L Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan Mahmud Sıddık Ecevit’in ziyaretçi hakkının engellenmesini “özel hayata saygı hakkının” ihlali olarak gördü.

Ecevit’in 5 bin lira manevi tazminat ödenecek.

“Dış dünya ile iletişim” vurgusu

MA’nın haberine göre Silivri'de tutuklu bulunan Mahmud Sıddık Ecevit, ailesi dışında üç kişilik ziyaretçi belirleme hakkına dair mevzuata uygun olarak 16 Temmuz 2019’da cezaevinde idareye başvuruda bulundu.

Cezaevi idaresi, ziyaretçi belirleme hakkına dair mevzuatta 60 günlük süre tanındığını ve bu sürenin son bulduğunu ileri sürerek, bir gün sonra başvuruyu reddetti.

Ecevit, Silivri 3’üncü İnfaz Hakimliğine itiraz başvurusunda bulundu. Kararını 13 Eylül 2019’da açıklayan hakimlik, Mahmud Sıddık Ecevit’in itiraz talebini kabul etti.

Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı ise hakimliğin itiraz talebi kararına karşı Silivri Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz başvurusunda bulundu. Mahkeme, 15 Ekim’de idarenin verdiği kararın usul ve yasaya aykırı olmadığına dair karar vererek, hakimliğin itiraz talebi kararının kesin olarak kaldırılmasını istedi.

Mahmud Sıddık Ecevit, bunun üzerine AYM’ye başvurdu. Başvuruyu 4 Temmuz’da değerlendiren AYM, üç kişilik ziyaretçi formunun altmış günlük süre içerisinde doldurulmaya dair yönetmenliğin hak düzenleyici olduğu ve hak düşürücü olarak ele alınmaması gerektiğinin altını çizdi.

Yönetmeliğin “hak düşürücü” olarak ele alınması durumunda hükümlü ya da tutuklunun dış dünya ile iletişim kurması ve sosyalleşmesinin önüne geçilmiş olacağını ifade eden AYM, bu nedenle özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

AYM, ayrıca hak ihlalinin ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılması gerektiğini belirtti.

Hükümlü Ve Tutukluların Ziyaret Edilmeleri Hakkında Yönetmelik’in 5-h maddesi:

“Hükümlü ve tutuklular, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde sayılan ve eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ve vasisi ile kayyımı dışında kalan üç ziyaretçisinin açık kimlik ile bilmesi halinde adreslerini kuruma bildirir. İsimleri bildirilen ziyaretçiler ancak ölüm, ağır hastalık, doğal afet, hükümlü ve tutukluların nakli ya da ziyaretçinin ziyaret olanağını ortadan kaldıracak yerleşim yeri değişikliği gibi zorunlu hallerde veya ziyaretçinin en son ziyarette bulunduğu tarihten itibaren 6 ay içinde ziyarete gelmemesi halinde değiştirilebilir.”

Silivri Cezaevi Nasıl Bir Yerdir?

Resmî adı Silivri Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü; İstanbul'un Silivri ilçesinde yer alan ve yapımına 2005 yılında başlanıp 2008 yılında tamamlanan cezaevidir. 8 tane L tipi kapalı, 1 tane T tipi kapalı ve 1 açık toplam 10 cezaevinden oluşan "Silivri Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü", Türkiye'nin en modern ve yüksek teknolojili, Avrupa'nın en büyük cezaevidir.

Toplam yüzölçümü 744 768 metrekare olan yerleşkede mahkûmların kalabileceği alan 437 bin metrekaredir. Silivri Kampüsü'nün kapasitesi yaklaşık 11.000 kişi olup cezaevinin toplam 2 bin çalışanı bulunmaktadır ve bunun için kampüs içerisine 500 daireli lojman da inşa edilmiştir.

Açık cezaevinde bulunan hükümlü ve tutuklular yemek, ekmek, çamaşır, ütü, atık su arıtması, ısıtma sistemi, kantin ve lokanta hizmetlerinde çalıştırılıyor. Silivri Yerleşkesinde erkek ve kadın kuaförleri, alışveriş merkezi, kreş, 64 iş atölyesi, 48 dershane, 16 halı saha, 8 konferans salonu atık su arıtma tesisi, 6 trafo ve 2 su deposu yer alıyor.

Cezaevindeki odalarda iki kişilik ranza ve bunun yanı sıra gereken durumlarda ranzaya dönüştürülebilecek bir yatak bulunuyor. Engelli tutuklu ve hükümlüler için her cezaevinde iki özel engelli odası yer alıyor.

Yapımı üç yılda tamamlanan cezaevi için toplam 100 milyon Türk lirası harcanmıştır

Duruşma Salonları 

Silivri Kampüsü içerisine çok sanıklı davalar için yüksek güvenlikli iki duruşma salonu inşa edildi. Duruşma salonlarının bulunduğu bina içerisinde, savcı, hakim ve kalem odaları yer alıyor.[3] 2009 yılında kampüs içerisindeki bir spor salonu da duruşma salonu haline getirildi. Toplam 753 kişi kapasiteli olan bu salonun orta yerinde sanıklar için 180 kişilik bir bölüm yer alıyor.

Cezaevinde Güvenlik

2592 kamera tarafından izlenen Ceza İnfaz Kurumları Kampüsüne savcı ve müdür dahil herkes X-ray cihazından geçerek girebiliyor. Ziyaretçiler için her seferinde cezaevi çalışanları için bir defaya mahsus "iris kaydı" alınıyor. Bu işlemlerin yapıldığı sırada açık cezaevinde yer alan tutukluların hazırladığı yiyeceklerin sunulduğu kafeteryadan faydalanılabiliyor. Bütün işlemlerin tamamlanmasının ardından her ay bir kez yapılacak açık görüş salonuna turnikeden geçilerek girilebiliyor. Turnikeler, önceden alınan iris kaydını tanıması durumunda açılıyor. Cezaevinde bulunan dört açık görüş salonunda çocukların oyun oynayabileceği bir alan da bulunuyor.