Hepatit D (delta hepatiti), hepatit delta virüsüyle (HDV) oluşan bir karaciğer hastalığı. HDV hastalık yapabilmek için hepatit B virüsünün zarfına ihtiyaç duyuyor. Bu nedenle hepatit B olmayanlarda hastalık yapmıyor. Delta hepatitinde hastaların çoğu ağır hepatit veya siroz tablosu yaşıyor.

Hastaların tek şansı ilaç Bulevirtide (Hepcludex), Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle Avustralya ve Rusya’da onaylı. Ancak Türkiye’de henüz onaylanmış değil. Bu hayati ilacın (cilt altına enjekte ediliyor) kutusu yurt dışında 5 bin 981 avro (yaklaşık 254 bin lira).

Hatice Polat, hepatit D hastalığına 27 sene önce, 24 yaşında yakalandı. İnterferon tedavisiyle hastalığı bir süre kontrole alınabildi. Geçen yıl şiddetli halsizlik baş gösterince tetkiklerde siroz olduğu anlaşıldı.

SGK reddetti

Doktoru hepatit, Bulevirtide’yi temin edebilirlerse kullanmasını önerdi. Bunun üzerine Polat, tedaviye erişimin sağlanması ve ilacın yurt dışından ithal edilmesi amacıyla İbn-i Sina Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi’ne başvuruda bulundu. Ancak başvurusu, ilacın Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) eki Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi’nde yer almaması gerekçesiyle reddedildi.

Polat’ın avukat oğlu Ahmet Rodi Polat, ret kararına karşı Ankara 22’inci İdare Mahkemesi’nde yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açtı.

Uzman görüşü veren Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Gastroenteroloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeki Karasu, tedavi uygulanmaması halinde hastanın yakın gelecekte karaciğer yetmezliği veya karaciğer kanseri yaşamasının muhtemel olduğunu söyledi. Karasu, “Hastanın hayatını kurtarmak için şu anda tek seçenek Bulevirtide” dedi.

Mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi

Mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vererek ilacın temin edilmesi yönünde hüküm kurdu. SGK vekili yürütmeyi durdurma kararına itiraz etti. Ancak mahkeme SGK’nın itirazını da reddetti.

Hatice Polat’ın ardından yine hepatit D hastası kuzeni Nihat Polat da aynı ilaçla ilgili SGK’ya yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açtı. Bu kez ihtiyati tedbir kararı çıktı.

Hastalar ‘dört gözle’ bekliyor

Polat mahkeme kararının ardından Türk Eczacılar Birliği vasıtasıyla ilacın yurt dışından getirtilmesini kendi deyimiyle ‘dört gözle’ bekliyor. Kararı duyunca çok mutlu olduğunu belirten Polat, “İlacı bekleyen çok hasta var. İnşallah gelecek” dedi.

‘İlk kez hepatit D tedavi edilebiliyor‘

İlaçla ilgili bilgi aldığımız Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Gastroenteroloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Cihan Yurdaydın, söz konusu ilacın çok önemli olduğunu ve bununla ilk kez hepatit D’nin tedavi edilebildiğini söyledi.

Yurdaydın, hepatit D’nin ‘fakir bölge hastalığı’ olduğunu belirtti: “Türkiye’nin doğusunda, güneydoğusunda vardır, örneğin İstanbul’da ya da  İzmir’de fazla hasta yoktur. Nadir hastalıklar arasında sayılan hepatit D’nin bu ilaca kadar tek tedavisi interferondu. Ama interferon hastaların yüzde 20-25’inde etkili. Türkiye’de bir yıldan uzun süredir interferon da yok. Bu sene gelmeyeceği söyleniyor. Yeni ilacın en az üç yıl kesintisiz kullanılması gerekiyor.”

“Mahkemenin kararı emsal niteliğinde”

Avukat Polat, mahkemelerin kararının emsal olma niteliği taşıdığını söyledi. Üreticisi Gilead İlaç firmasının Türkiye’deki ruhsatlandırma başvurusunu hızlandırması gerektiğini düşünen Polat, şöyle devam etti: “Sağlık Bakanlığı ve yetkililer, bu sürecin önündeki engelleri kaldırarak hastaların tedaviye erişimini sağlamak zorunda. Hepatit D ile yaşayan insanlar için zaman daralıyor. Bu gecikme onların sağlığı ve hayatı üzerinde doğrudan bir tehdit oluşturuyor.”