Ekonomide derinleşen kriz ve finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar, ticari hayatı zora sokmaya devam ediyor. Krediye ulaşamayan işletmeler, nakit akışını sürdürebilmek için yeniden çeke yöneldi. Son yıllarda ticari kredi kartlarının yaygınlaşmasıyla geri plana düşen çekler, ekonomik daralma ile birlikte geri döndü. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine göre, bankalara ibraz edilen çek sayısında adeta patlama yaşandı. Daha da çarpıcı olan, karşılıksız çeklerin ve buna bağlı mağduriyetlerin hızla artması.

KARŞILIKSIZ ÇEK TUTARI

Ocak ayında banklara sunulan 1 milyon 309 bin çekin yüzde 1,7’sine karşılıksız işlemi yapıldı. 2024’ün ocak ayında bankalara ibraz edilen karşılıksız çeklerin toplam tutarı 10 milyar 720 milyon lira iken, bu yılım aynı döneminde bu rakam 17 milyar 412 milyon liraya fırladı.

Yıllık artış oranı yüzde 62,4 olarak gerçekleşti. Karşılıksız çek sayısındaki artış da dikkat çekici boyutlara ulaştı. Geçtiğimiz yıl ocak ayında 20 bin 321 olan karşılıksız ibraz edilen çek sayısı, 2025 Ocak itibarıyla yüzde 10 artarak 22 bin 404’e çıktı. Karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çeklerin sayısı geriledi. 2024 Ocak ayında, karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çeklerin oranı yüzde 25 iken, 2025 Ocak’ta yüzde 6,2’ye düştü. Bu yıl karşılıksız işlemi yapılan 22 bin 404 çekten yalnızca bin 399’u sonradan ödendi.

2024 Ocak ayında en az bir çeki karşılıksız çıkan tekil kişi sayısı 4 bin 867 iken, 2025’in aynı ayında bu rakam yüzde 36,6 artarak 6 bin 649’a ulaştı.

İCRA DOSYALARI ARTIYOR

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer,1 Ocak-22 Şubat arasında açılan yeni icra dosyası sayısının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,87 artarak,1 milyon 551 bin 979’a ulaştığını açıkladı. UYAP verilerine göre, toplam 22 milyon 560 bin icra dosyası bulunduğunu belirten Gürer sadece son altı haftada bireysel kredi ve kredi kartı borçları nedeniyle takipteki borç tutarının 20 milyar lira artış gösterdiğini aktardı. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’na (TOKİ) olan borçlara da değinen Gürer, vatandaşların TOKİ’ye 70 milyar liralık taksitli konut kredisi borcu olduğunu ifade etti. Gürer, borç krizinin yalnızca bireysel vatandaşları değil, aynı zamanda şirketleri de etkilediğini vurguladı.