Karadeniz'de neredeyse bütün akarsular üzerine kurulan ve bir çok yerde derelerin kurumasına, iklim değişikliğine ve zararlı böcek istilasına sebep olan Hidroelektrik Santrallerine (HES) bir yenisi Trabzon'un Hayrat ilçesinde eklenmek isteniyor. Ömerler Mühendislik Şirketi, Baltacı Deresi'ne 8 megawattlık HES kurmak için Trabzon Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne başvuruda bulundu. Hayrat halkının karşı çıktığı proje için yarın 14.00'te ilçedeki Of İçme Suyu Arıtma Tesisi'nde Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) toplantısı yapılacak.

Hayrat'ın aynı bölgesinde eski Artvin Valisi Selahattin Akyurt'un sahibi olduğu Hanlı Enerji şirketi HES kurmak için proje sunmuş fakat 22 Aralık 2022'de düzenlenen ÇED toplantısına ilçe halkı izin vermeyince proje rafa kalkmıştı. Projeye göre Maki ve Baltacı Dereleri tünelle Rize'nin İkizdere ilçesindeki Güneyce bölgesine aktarılarak burada HES kurulmak isteniyordu. Şirketin bu projesinde başarılı olamayınca başka bir firma ile aynı bölgede HES kurmaya çalıştığı ileri sürüldü.

Daha önce Maki Deresi'ne kurulmak istenen regülatör bu kez Baltacı Deresi üzerindeki Ancumah bölgesine kaydırıldı. Maki Deresi için ise ayrı bir HES projesinin el altından yürütüldüğü ve ÇED toplantısı yapılamamasına rağmen olumlu raporunun çıkarıldığı dile getirildi. Daha önce 4 HES'in kurulduğu ve su debilerinin oldukça düştüğü Hayrat'ta 5'inci HES'in bölgede önemli ölçüde susuzluk yaratacağı dile getiriliyor.

NUHOĞLU İMZLAMADI, AŞIK İMZALADI

HES projesine onay almak için şirket yetkilileri geçtiğimiz haftalarda Hayrat Belediyesi'ne geldi. Hayrat Belediye Başkanı Mehmet Nuhoğlu, "HES yapılırsa bu bölgede hayat biter. köylülerimin istemediği bir şeyi ben de istemem" diyerek şirketin taleplerini reddetti ve ön izin belgelerini imzlamadı. Bunun üzerine şirket yetkilileri kanunların kendilerine tanıdığı hakkı kullanarak projeyi yapacaklarını dile getirdi. Şirket, Hayrat Belediyesi'nden izin alamayınca proje alanının küçük bir kısmını kapsayan komşu ilçe Dernekpazarı Belediyesi'ne başvurdu. Dernekpazarı Belediye Başkanı Mehmet Aşık ise ön izin belgelerini imzaladı. Nuhoğlu'nun izin vermemesi için aradığı "Ben HES'lere karşı değilim. Toplantıya katılacağım" dediği öğrenildi.

HACIBEKTAŞOĞLU: MEHMET AŞIK İKİ İLÇE HALKINI KARŞI KARŞIYA GETİRİYOR

Dernekpazarı Belediye Başkanı Mehmet Aşık'ın tavrı Hayrat halkından büyük tepki topladı. Aşık'ın bölgede yaşayanlarla görüşülmeden HES'e izin vermesini eleştiren yöre halkı bu tavırla Dernekpazarı ve Hayrat halkının karşı karşıya getirildiğini ifade ettiler. Hayrat ilçesinde yaşayan vatandaşlardan Süleyman Hacıbektaşoğlu, yöre halkının karşı çıktığı bir projeye ilçesini ilgilendirmeyen bir belediye başkanının izin vermesinin ihanet olduğunu dile getirdi.

Hayrat halkının projeye izin vermeyeceğini vurgulayan Hacıbektaşoğlu, "Bütün köylülerimizle doğamıza sahip çıkıp şirket yetkililerini o bölgeye sokmayacağız. Daha önce yapılan HES'lerin bu bölgeye verdiği zararı biliyoruz. Bölgedeki çay başta olmak üzere tarım ürünlerinin nasıl etkilendiğini, iklimin nasıl değiştiğini, yabancı böcek istilasını halk öğrendi. Derelerimizin tünelle İkizdere'ye aktarılmasını içeren projenin de devam ettiğini öğrendik. Bu proje el altından sürdürülüyor. HES yapılmasına ve suyumuzun taşınmasına izin vermeyeceğiz. Bu proje Baltacı Vadisi'ni ve dolayısıyla Hayrat'ı ilgilendiriyor. Bu proje Dernekpazarı Belediye Başkanı Mehmet Aşık'ı ilgilendiren bir proje değil. Mehmet Aşık ileride Dernekpazarlılarla, Hayratlıları yaşam alanlarından dolayı karşı karşıya getirip kötü olaylarla anılan bir kişi olabilir. Yarın orada çıkacak herhangi bir olumsuz tavrın sebebi Mehmet Aşık ve attığı imza olacaktır" sözlerini kullandı.

ALTINER: TELEFONLA ARANARAK TEHDİT EDİLDİM

Bölge halkı HES'e izin vermemek için organize olurken şirket yetkililerinin projeye karşı çıkan bazı isimleri arayarak tehdit ettiği öğrenildi. Of-Hayrat Derneği Başkan Yardımcısı ve Yeniköy Derneği Başkanı İrfan Altıner, kendisini HES adına arayan bir numaranın daha önce Hanlı Enerji şirketinden arayan bir numara olduğunu fark ettiğini ve tehdit edildiğini bildirdi. Altıner kendisine önce rüşvet teklif edildiğini belirterek, "Hanlı Enerji şirketinden beni aradılar. Bana projeye karşı çıkmazsam işin müteahhitliğini vermeyi teklif ettiler. Ben de iş için değil, bölge halkının hassasiyetleri ve yaşam alanlarının korunması için karşı olduğumu söyledim. Daha sonra bana 'Biz 15 kardeşiz. Bizle dans edilip edilemeyeceğini araştırman lazımdı. Biz bu projeyi yapacağız' dediler. Ben de 'Ayın 17'sinde gelip kabadayılığı burada (Hayrat) yapın' dedim" sözlerini kullandı.

'DOĞAMIZIN HES ÇÖPLÜĞÜNE DÖNMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ'

Hayrat halkı olarak bu projeyi istemediklerini ve izin vermeyeceklerini söyleyen Altıner, "Aynı dere üzerinde 4 adet HES zaten yapıldı. Burada yeni bir HES projesini kaldıracak bir alan kalmamıştır. Aynı yerde Of İçme Suyu Arıtma Tesisi var. Onun da zarar görme ihtimali yüksektir. İklim değişikliği nedeniyle sular zaten her yıl azalmakta olup doğal yapı da bozulmuştur. Doğamızın HES çöplüğüne dönmesine izin vermeyeceğiz. Dernekpazarı Belediye Başkanı kendi ilçesinde HES yapılırken ne zaman müdahil oldu da buraya müdahil olmak istiyor. Kendisine ne teklif edildi de bu projeye sahip çıkıyor? Kimseyle istişare yapmadan 'ben HES'e karşı değilim' diyor. Kendisi Hayrat halkını karşısına alarak yanlış yapıyor" diye konuştu.