SİVAS KONGRESİ!.. 4 Eylül 1919 Kurtuluş savaşının önemli aşamalarından biri alan Sivas Kongresinin 103. yılı kutlu olsun!.. Kongrede tartışılan iki önemli konu vardı. 1.Kongreye başkanlığı kimin yapacağı, bu konu kısa sürede aşıldı. Mustafa Kemal kongre başkanı seçildi. 2."Manda ve himaye" konusu; ABD mandasını ve İngiltere'nin himayesini isteyenler vardı.  Tıbbıyeli Hikmet buna sert tepki gösterdi. Manda ve himaye kesinlikle kabul edilemez, Mustafa Kemal'e dönerek paşa sen kabul etsen, sanada karşı çıkarım der. Mustafa Kemal kürsüye çıkarak manda ve himayeyi "Ya İstiklal Ya ölüm" diyerek reddetti. Bölgesel olarak kurulmuş olan Müdafai hukuk Cemiyetleri birleştirildi.   "Anadolu ve Rumeli Müdefai Hukuk Cemiyeti" kuruldu. Milli mücadelenin ana gücü oldu. Mustafa Kemal başkanlığın da Temsil heyeti seçildi. Sayısı 17 kişi çıkarıldı. Tüm yurdu temsil etti. Her türlü işgal ve müdahaleye karşı koyma kararı alındı. İstanbul hükümeti üzerine düşen görevi yerine getirmezse, yeni bir hükümet kurma kararı aldı. Cumhuriyetin temeli Sivas'ta atıldı. Hükümet üzerinde, meclis denetiminin sağlanması istendi. Vatanın sınırları, bölünmez bir bütündür. Asla parçalanamaz. Milli kuvvetler etken, milli iradeyi hakim kılmak esastır. Azınlıklara; siyasi ve sosyal dengeyi bozacak ayrıcalıklar verilmeyecekti. Kararları alındı. Alınan bu kararlar doğrultusunda  çalışmalar sürdürüldü. Ankara, mücadelenin merkezi seçildi. BMM açıldı. Milli mücadelenin merkezi oldu. Sivas kongresi almış olduğu kararlar açısından ihtilalci bir kongredir. Damat Ferit istifa etmiştir. Bu durum Milli Mücadele için kazanılan ilk zaferdir. Basında Sivas Kongresinin çalışmaları ile ilgili haberler ve övgüler yapıldı. Mustafa Kemal ve burada karar alanları saygı ve özlemle anıyorum. Ruhları şad olsun!... Gazi Aydoğdu Eğitimci - Tarihci